Ondernemingsrecht
Is uw particuliere klant gebonden door uw algemene voorwaarden?
28 oktober, 2024
In een eerdere blogpost bespraken we al de precontractuele informatieplicht voor ondernemingen die hun algemene voorwaarden willen laten gelden tegenover consumenten.
Maar hoe moet een onderneming er nu voor zorgen dat haar algemene voorwaarden effectief van toepassing zijn op een overeenkomst met een consument?
Sedert 1 januari 2023 is de wettelijke regeling hieromtrent aangescherpt met de introductie van artikel 5.23 van het nieuwe Burgerlijk Wetboek.
Voorafgaande kennisname
De eerste voorwaarde voor de tegenstelbaarheid van algemene voorwaarden is dat de consument hier voorafgaand aan de contractsluiting kennis van moet hebben kunnen nemen. Dit betekent dat de voorwaarden uiterlijk op het moment van de contractsluiting aan de consument moeten worden verstrekt. Als de voorwaarden pas achteraf worden gedeeld (bijvoorbeeld op een factuur), zijn ze in principe niet bindend voor de consument.
Daarnaast moeten de algemene voorwaarden duidelijk leesbaar en begrijpelijk zijn. Algemene voorwaarden die in een klein lettertype, onduidelijke kleur of een vreemde taal zijn opgesteld, zijn vaak niet rechtsgeldig, omdat ze de consument niet de mogelijkheid bieden om er op een redelijke manier kennis van te nemen. Ook een verwijzing naar algemene voorwaarden die elders zijn gepubliceerd (bijvoorbeeld op een website of in een fysieke bedrijfsruimte) volstaat niet als deze niet expliciet als bijlage worden meegedeeld.
Of de consument al dan niet daadwerkelijk kennisneemt van de inhoud van de algemene voorwaarden door de effectieve lezing ervan blijft evenwel steeds zijn eigen verantwoordelijkheid.
Aanvaarding: expliciet of stilzwijgend
Naast kennisname moet de consument de algemene voorwaarden ook hebben aanvaard. Aanvaarding kan op twee manieren plaatsvinden:
- 1. Uitdrukkelijke Aanvaarding: De consument stemt expliciet in met de algemene voorwaarden, bijvoorbeeld door een handtekening op een offerte of door expliciet akkoord te geven in een online bestelproces;
- 2. Stilzwijgende Aanvaarding: In sommige gevallen kan aanvaarding stilzwijgend gebeuren. Dit is het geval wanneer het gedrag van de consument niet anders geïnterpreteerd kan worden dan als een instemming met de voorwaarden;
Het spreekt voor zich dat de uitdrukkelijke aanvaarding tot de minste discussies achteraf zal leiden. Het is dan ook aan te raden om steeds de uitdrukkelijke goedkeuring van de consument met uw algemene voorwaarden te vragen.
Praktische tips voor ondernemers
Om te garanderen dat uw algemene voorwaarden op de juiste manier worden toegepast en tegenstelbaar zijn tegenover de consument, kunt u de volgende stappen ondernemen:
1. Verstrek uw algemene voorwaarden tijdig: Zend uw algemene voorwaarden altijd vóór de transactie naar de consument, bijvoorbeeld als bijlage bij een e-mail met de offerte of het aanbod;
2. Vermeld de voorwaarden expliciet in de overeenkomst: Naast de algemene voorwaarden zelf, kunt u specifieke clausules over kennisname en aanvaarding opnemen in andere contractdocumenten, zoals een bestelbon. Dit kan helpen om aan de wettelijke eisen te voldoen en uw positie in een eventuele betwisting te versterken;
3. Gebruik geen loutere hyperlink: Een loutere verwijzing naar algemene voorwaarden via een hyperlink biedt onvoldoende zekerheid. Het is beter om de voorwaarden direct als bijlage mee te sturen of fysiek te overhandigen;
4. Zorg voor leesbare en begrijpelijke voorwaarden: Vermijd kleine lettertypes, moeilijke terminologie of vreemde talen. De consument moet in staat zijn om de voorwaarden daadwerkelijk te lezen en te begrijpen;
Specifieke situaties: B2B versus B2C
In een B2B-context kan men aannemen dat de professionele wederpartij bekend is met de praktijk dat algemene voorwaarden op de achterkant van een factuur worden vermeld.
Voor consumenten (B2C) ligt dit anders van een leek mag men niet verwachten dat deze standaard bekend is met dergelijke praktijken. In dergelijke gevallen kan het gebeuren dat de consument niet gebonden is aan de voorwaarden op de achterkant van een factuur, als er op de voorzijde niet expliciet naar wordt verwezen.
Gevolgen bij niet-naleving
Wat gebeurt er als de onderneming nalaat om de vereisten van kennisname en aanvaarding na te leven?
In dat geval is de consument niet gebonden aan de algemene voorwaarden, en vervallen eventuele beperkende of beschermende clausules die ten voordele van de onderneming zouden werken. Dit kan grote juridische en financiële gevolgen hebben, bijvoorbeeld wanneer een geschil ontstaat over de leveringsvoorwaarden, aansprakelijkheid of garantie.
Juridisch advies bij algemene voorwaarden
Het opstellen van juridisch correcte algemene voorwaarden vereist aandacht voor de specifieke wettelijke vereisten en de specifieke situatie van uw onderneming.
Wilt u zeker weten dat uw algemene voorwaarden in overeenstemming zijn met de wet en juridisch waterdicht zijn? Of wilt u bestaande voorwaarden laten nakijken door een jurist? Neem dan vrijblijvend contact op met Bricks Advocaten voor deskundig advies.
Juridische bijstand nodig van een advocaat ondernemingsrecht? Bricks Advocaten adviseert u graag.
